10_ontwerp1
one sad little boy standing near the window at the day time. Concept of sorrow.
health hub zoomt in logo

Donna stam |
"AL ontwerpend kan ik de leefwereld van een kind een stukje mooier maken"

Ontwerpend de leefwereld van kinderen en volwassenen een stuk mooier maken. Dat is wat interactie ontwerper Donna Stam graag doet. Ze richt zich met haar werk vooral op kinderen. Zo studeerde zij in 2017 af aan de TU Delft met een project voor het Wilhelmina Kinderziekenhuis in Utrecht en is ze nu werkzaam bij Garage2020, een bedrijf dat alternatieven ontwikkelt voor de huidige jeugdhulp. Donna vertelt ons over een nieuw bewegingslandschap dat zij samen met collega’s ontwierp voor het Wilhelmina Kinderziekenhuis en over het spel Soemva dat zij bij Garage2020 ontwikkelt: een spel waarmee de ontwikkeling van sociaal emotionele vaardigheden bij kinderen gestimuleerd wordt.

 

HET BEWEGINGSLANDSCHAP  

De afgelopen twintig jaar maakte het kinderbewegingscentrum van het Wilhelmina Kinderziekenhuis in Utrecht gebruik van een bewegingslandschap, waarin therapeuten met kinderen konden werken aan de grove en fijne motoriek. Een plek die lijkt op de afdeling fysiotherapie van het ziekenhuis. De toenmalige ruimte sloot goed aan bij kinderen tot een jaar of vijf, maar in het Wilhelmina Kinderziekenhuis komen natuurlijk kinderen van alle leeftijden. Onder andere daarom sloot de ruimte niet meer goed aan bij de doelgroep. Er moest dus iets komen wat bij alle leeftijden past en waarbij iedereen zich thuis voelt. Donna Stam begon in 2017 aan een oplossing voor dit vraagstuk. Ze ontwierp een nieuw bewegingslandschap waarin kinderen en therapeuten spelenderwijs aan de slag kunnen met de motorische ontwikkeling.

“Ik kon het verblijf van kinderen in het ziekenhuis een stukje leuker maken. Het kinderbewegingscentrum is een plek waar kinderen gewoon even kunnen spelen in plaats van bezig te zijn met doktoren en onderzoeken.” Donna moest in haar ontwerp zowel met de behoefte van het kind als van de fysiotherapeut en ergotherapeut rekening houden. “De relatief kleine ruimte moet passen bij alle kinderen en ze uitdagen in hun natuurlijk speelgedrag. Ze moeten echt het idee hebben dat ze spelen. Daarnaast moet de therapeut direct kunnen zien wat een kind wel en niet kan.” Donna ontwierp uiteindelijk een nieuw bewegingslandschap, waarin verschillende speelobjecten gebruikt worden. “Kinderen worden daarmee uitgedaagd tot rennen, klimmen, klauteren, balanceren, kruipen, glijden, springen, bouwen of mikken. Voor de therapeuten was het belangrijk dat deze plek eenvoudig om te bouwen was. Door een element weg te halen of erbij te zetten, kunnen ze de ruimte passend maken voor de behandeling die ze uitvoeren”, vertelt Donna. 

Donna heeft negen maanden lang onderzoek gedaan in het Wilhelmina Kinderziekenhuis.  Ze liep mee, woonde veel behandelingen bij, interviewde veel therapeuten en hield ook ontwerpsessies met die therapeuten. Donna: “Het was een heel iteratief en organisch proces.” In alle ontwerpfases keek Donna samen met kinderen of het ontwerp ook klopte: lokte het ontwerp het gedag uit wat ze voor ogen had? “Tijdens dit project kwam ik erachter wat het belang is van het meenemen van je doelgroep. Ik ontwierp echt samen met de kinderen en kinderen blijven je verrassen: ik kreeg telkens andere en vooral meer uitkomsten en gedrag dan ik in eerste instantie verwachtte.”

Samen met een bedrijf dat tentoonstellingen opbouwt is het ontwerp gemaakt en in januari 2020 werd de ruimte officieel geopend. “Het bijzondere is dat dit ontwerp speciaal voor deze ruimte gemaakt is”, zegt Donna. “Volgens de hulpverleners is het heel ondersteunend in de observatie en diagnostisering. Bij het in gebruik nemen van de ruimte ontdekten we zelfs nog veel mogelijkheden die we van tevoren niet hadden bedacht. “

Donna vertelt uitgebreid over het ontwerpen van het nieuwe kinderbewegingscentrum en laat zien hoe het eruit ziet:

Naast haar werk bij het Wilhelmina Kinderziekenhuis is Donna ook werkzaam bij Garage2020. “Ook hier ben ik bezig met hoe ik kinderen zo goed mogelijk kan ondersteunen bij het opgroeien en ook hier werken we altijd samen met kinderen en jongeren. Ik ben van mening dat we niet iets voor hun kunnen ontwerpen zonder ze erbij te betrekken.”

SOEMVA

Momenteel is Donna samen met collega’s binnen Garage2020 bezig met het project Soemva, dat staat voor sociaal-emotionele vaardigheden: drie spelletjes die kinderen helpen hun sociaal-emotionele vaardigheden te ontwikkelen. “Hoe ga je om met je eigen emoties en emoties van anderen? Hoe kun je die een plekje geven? En hoe kun je emoties van anderen interpreteren? Uit veel onderzoeken is gebleken dat sociaal-emotionele vaardigheden een belangrijke beschermende factor vormen in het leven van een kind. We weten dat er verschillende redenen en risicofactoren zijn waardoor kinderen in de jeugdzorg terechtkomen, bijvoorbeeld door armoede, scheidende ouders of andere problemen thuis en op school. Als je als kind je sociaal-emotionele vaardigheden ontwikkelt, kun je alles wat er om je heen gebeurt beter begrijpen en een plekje geven.”

Het spel is al een tijd geleden ontwikkeld door Garage2020 en vervolgens getest bij vijftig gezinnen in Rotterdam. “We zagen dat het spel goed helpt bij het ontwikkelen van sociaal-emotionele vaardigheden, maar ook dat het nog niet helemaal aansluit bij ouders en kinderen. De bedoeling is dat het spel leuk genoeg is, zodat kinderen het spel graag willen spelen en bij hun ouders aankloppen om het spel nog een keer te spelen.” Daarom gaat Donna de komende maanden samen met een team van Garage2020 en een spelontwikkelaar Conceptlicious aan de slag met de volgende iteratie en ontwerpstap. “Kunnen we Soemva leuker maken en nog beter bij het kind en de ouders laten aansluiten?”

In deze video vertelt Donna iets meer over het project Soemva en ook laat ze zien hoe de spellen eruitzien. Bovendien doet ze een oproep: Ze hoopt dat mensen die samen met haar Soemva een stap verder kunnen brengen, contact met haar zoeken.

HHU UPDATE

Ja, ik schrijf me in voor de twee-wekelijkse update van Health Hub Utrecht