Gezondheid en geluk is wat we ieder mens toewensen. Niet alleen nu, maar ook in de toekomst. Van de wieg tot het graf. Van de ochtend tot de avond. Voor alle Utrechters en de rest van Nederland. Jong en oud. Arm en rijk. Met en zonder beperking. En alleen samen kunnen we dat vorm geven.

in gesprek met: Coalitie aantrekkelijke arbeidsmarkt

Edmée Maas & Marloes Aarden 
Coalitie Aantrekkelijke Arbeidsmarkt
Edmée Maas (EM)
Coördinator marktgroep arbeidsmarkt zorg en welzijn
Gemeente Utrecht
Marloes Aarden (MA)
(voormalig) Programma manager innoveren & experimenten
Utrechtzorg
 
Hoe werden jullie onderdeel van de coalitie Aantrekkelijke
Arbeidsmarkt?
Marloes raakte eind 2022 betrokken toen het supportteam werd opgericht;
vanuit de gedachte ‘meer meters maken’ in 2023 en
daarom vanuit Utrechtzorg meer capaciteit te leveren. Directeur
bestuurder Vincent Alkemade is al sinds zijn aantreden in september
2019 betrokken.
 
Edmée is de initiator van het supportteam – geïnspireerd door andere
constructies zoals die bij Utrecht Talent Alliantie of het kernteam
Health Hub blijken te werken.
 
(EM) “Als gemeente investeren we in de lange termijn arbeidsmarkt
vanuit onze maatschappelijke opgave en verantwoordelijkheid.
Omdat we weten dat arbeidsmarkt een taai vraagstuk is, moet je echt
zeker als netwerk daar op de midden-lange en lange termijn op willen

samenwerken. Zo kwam ik al snel uit – ook vanwege collega Marjoke

Verschelling – bij de Health Hub Utrecht en de coalitie Aantrekkelijke
Arbeidsmarkt als vehikel daarvoor.
Onder aanvoering van Vincent vond ik daar een groepje welwillende
bestuurders die met elkaar een aantal speerpunten hadden
benoemd. Maar ik ben nogal een praktische geest dus ik vroeg me
meteen af: waar landen dan die speerpunten, wie weten ervan en
wat doen we ermee? Daar heb ik me op gestort.
Want onze visie vanuit de gemeente is dat we vooral partijen
ondersteunen in de regio. Samen met Arthur Kocken (Gemeente
Nieuwegein) hebben we toen bedacht dat we moeten zorgen dat
uitvoerders erbij komen.
En dat is de vorm van het support team geworden; dan kan iedere
bestuurder een afgezant vertegenwoordiger sturen, zodat we met
elkaar beter weten wat we doen en waarom.”
 
Deze rol in het supportteam zetten we als gemeente voort, ook als ik
vertrek per 1 februari.
 
Hoe ervaren jullie de samenwerking binnen de coalitie?
(MA) “Vanaf de zomer is onze coalitie in stroomversnelling gekomen
met IZA
(Integraal Zorgakkoord).
Daarvoor was het wel een beetje zoeken naar de goede
vertegenwoordigers in het support team met de coalitiepartners.
Je weet wat meer inhoudelijk wat er al gebeurd en wat er nog mist en
wat goeie ideeën zijn.”
“Speerpunt was bijvoorbeeld zorgtechnologie; toen zijn we met een
designsprint sessie begonnen in februari met Greenberry en daarmee
op concretere ideeën gekomen.
Dat waren leuke sessies, het lukte toen wel om meer partners aan
tafel te krijgen omdat we ook echt iets gingen doen.”
 
(EM) “De kern van dit soort samenwerkingen is dat het heel erg
gelaagd is. En door dagelijkse beslommeringen is er vaak geen tijd of
gelegenheid om die gelaagdheid te begrijpen en er vervolgens naar te
handelen. Het zit namelijk overal: de verschillende speerpunten
bevinden zich in verschillende fases; van initiatie, doorontwikkeling
en in onderzoek. Dit zorgt ervoor dat mensen niet even snel kunnen
in- en uit tunen want je moet het altijd wel begrijpen. Dit is het
dilemma van een netwerksamenwerking in het algemeen waar wij
ook last van hebben.
De manier waarop wij daarmee om zijn gegaan is door per speerpunt
duidelijk te definiëren waar we naartoe willen ontwikkelen en daar
andere partijen op bestuurlijk niveau in mee te nemen. En door zo
goed mogelijk aan te sluiten bij de prioriteiten die de branches
hebben gedefinieerd voor arbeidsmarkt.
 
Omdat het een netwerkorganisatie is, is het belangrijk om als
deelnemer expliciet te maken wat je met die samenwerking wil en te
weten waarin je wilt investeren. Het is halen en brengen. We lopen er
tegen aan dat deze noodzakelijke investering voor de baten uit moet
gaan. Immers, iedereen is druk en niemand zit te wachten op een
extra overlegtafel zonder duidelijk doel.
Er ontstaat enthousiasme om aan te sluiten zodra het echt ergens
overgaat.
 
De planvorming voor de arbeidsmarktparagraaf van het Integraal
Zorgakkoord (IZA) heeft de coalitie op de kaart gezet in de regio.
Samen met het Zilveren Kruis hebben we een leidende rol kunnen
nemen in de totstandkoming van het regioplan arbeidsmarkt.
 
Welke ruimte voor verbetering en verdieping zien jullie?
(EM) “Ons inzicht is dat mensen graag meedenken maar aarzelen om
de handschoen op te pakken, zich afvragen of het wel van de
bestuurder mag. Dat vinden we een vreemd fenomeen, wij zouden
juist zeggen: wees niet bang om in de juiste richting met elkaar
plannen te maken om ze vervolgens bestuurlijk voor te leggen. Durf
branche-overstijgend te gaan werken.
We zien de noodzaak van een regionale, professionele aanpak
arbeidsmarkt voor zorg en welzijn.
Het is belangrijk dat de juiste partijen met het juiste mandaat aan
tafel zitten met de juiste vertegenwoordigers, om te ontwikkelen en
om het in de uitvoering in gang te zetten.
 
Als je regionaal wil sturen op de arbeidsmarkt, kan je het niet alleen
overlaten aan Utrechtzorg maar moet je ook zorgen dat onderwijs en
overheid en de vertegenwoordigers van de verschillende branches
voor arbeidsmarkt aan tafel zitten: vertegenwoordiging vanuit
ouderenzorg, gehandicaptenzorg, ziekenhuizen, sociaal domein/GGZ
en huisartsen.
Maak gebruik van bestaande connecties en infrastructuur, zoals
bijvoorbeeld met de Utrecht Talent Alliantie.”
 
(MA) ”De noodzaak om regionaal samen te werken ziet nog niet
iedere branche. Soms zien we dat organisaties binnen een branche
elkaar opzoeken in een subregio, dat is al een heel mooi begin. Het
helpt wel om niet te groot te beginnen omdat partijen elkaar moeten
leren kennen en vertrouwen. Regionaal samenwerken is complex en
al helemaal als je in een verband stapt dat over de grenzen van je
eigen branche reikt. Hier zouden organisaties nog best wat meer
kennis over kunnen gebruiken wat dit voor henzelf betekent en vraagt
qua investering en vaardigheden.”
 
Wat heeft de samenwerking met verschillende
partners/organisaties gebracht wat anders niet was gerealiseerd?
(MA) “Voor Utrechtzorg is er verbreding gekomen door de trekkersrol
van Edmée en de betrokkenheid van de gemeente op dit thema.
We
hadden het zelf niet in dit tempo voor elkaar gekregen om met al
deze partijen aan tafel te komen en het thema arbeidsmarkt dusdanig
te positioneren als fundament voor transitieopgaven van IZA.”
 
(EM) “Voor de gemeente is de meerwaarde dat wij bijdragen aan die
toekomstbestendige arbeidsmarkt die noodzakelijk is om toegang tot
de zorg voor burgers mogelijk te houden. We hebben zicht op wat
partijen willen en nodig hebben en we kunnen ook daadwerkelijk
ondersteunen vanuit onze aanjagende rol.
Wat het de gemeente ook gebracht heeft is dat de arbeidsvraag
vanuit welzijn duidelijker op tafel is gekomen zodat het meer
integraal is. Dat is belangrijk want de verandering van het werk gaat
ook over de verschuiving in de keten. Daarmee hebben we wel
partijen dichter bij elkaar gebracht op het gebied van arbeidsmarkt en
dat is wel echt een mooi resultaat.”
”Onze coalitie is echt nuttig voor de arbeidsmarkt, en is bij elkaar
gebracht door de Health Hub Utrecht.”
“Enkele voorbeelden van wat er inhoudelijk in gang is gezet: een
regionaal en branche-overstijgend plan voor inzet van
Zorgtechnologie en het concept van Innovatie-ontbijt over
arbeidsbesparende zorgtechnologie, in samenwerking met de ROM
Utrecht.”
(MA) “Op persoonlijk vlak heeft het een hele leuke samenwerking
opgeleverd. We zijn van verschillende organisaties maar het voelt wel
als collega’s want je hebt hetzelfde maatschappelijke doel.
Je zet een stukje van je eigen organisatie aan de kant om je kwetsbaar
op te stellen want niemand kan dit alleen. De problemen zijn zo groot
en urgent op die arbeidsmarkt, je moet je verhouden tot grotere
organisaties zoals een gemeente.
Dat heeft mij persoonlijk veel inzicht gegeven hoe een
netwerksamenwerking werkt, het is echt een vak apart: het hele
speelveld van zorgverzekeraar, al die verschillende branches met hun
eigen dynamiek.”
 
(EM) “Het heeft mij bevestiging gebracht dat je een heel eind kan
komen met elkaar als je niet bang bent om uit te spreken wat je wil
en wat je nodig hebt van de ander, zolang je dat met respect en
egards doet.
Echt uitspreken: ‘zullen we dan samen de eerste stap zetten?’
Dan kom je erachter dat mensen dat eigenlijk ook heel fijn vinden.”
 
Wat is jullie advies aan bestuurders?
(EM) “Zet in op een slagvaardig samenwerkingsmodel voor regionale
arbeidsmarkt en zie dit als een expertgroep die de grote
transformaties helpt te ondersteunen. Omarm het ook en maak het
onderdeel van een groter geheel.”
(MA) “Het is belangrijk om een gezamenlijke ambitie en agenda met
elkaar te hebben en om capaciteit in te zetten op gezamenlijke
projecten in plaats van dat je een initiatief alleen in je eigen
organisatie probeert op te zetten. De ene organisatie pakt het
voortouw op bijv inzet van zorgtechnologie en de ander op de aanpak
van flexibel personeel uitwisselen. Kijk wat past bij de koers en
strategie van je eigen organisatie en wat je kunt brengen en halen in
de regio.” Edmée vult aan: “Al met al kunnen we trots zijn op onze
regio, omdat Utrecht als enige een regioplan arbeidsmarkt IZA heeft,
zo hebben we begrepen.”
1 december 2023

HHU UPDATE

Ja, ik schrijf me in voor de twee-wekelijkse update van Health Hub Utrecht