ONTWERP #034 | BEWUSTER ETEN EN DRINKEN
KIND, KOK EN
KUNSTENAAR
wie werkten er aan het project mee?
Ontwerpteam: Nele Vandeneede (regisseur), Rachel van Leest (kok), Felicia Kuijper (kunstenaar), leerlingen van Basisschool Koningshaven
Samenwerkingspartners: Stichting VoedSpoor, Onderwijshotel De Rooi Pannen Tilburg, Factorium Cultuurmakers, R-Newt Kids, Basisschool Koningshaven, Gemeente Tilburg (Tilburgs Preventieakkoord), JOGG Tilburg, GGD Hart voor Brabant, Midpoint Brabant, De Walhoeve Boerderijwinkel.
waar gaat het ontwerp over?
Het project bestond uit een wervingsworkshop ‘kok en kunstenaar in de klas’ aan leerlingen van de bovenbouw, 5 smaakdagen die naschools verzorgd werden en 2 proefavonden voor ouders waarbij deze een culinaire kunstbeleving kregen. De culinaire kunstbeleving, welke vanuit co-creatie tussen kind, kok en kunstenaar tot stand is gekomen, bestond uit 5 gangen waarin ouders op een multizintuiglijke en interactieve manier werden meegenomen doorheen verschillende smaaksensaties. Deze speelse, kunstzinnige benadering creëerde openheid voor het proberen van nieuwe dingen en zorgde voor verwondering voor eten bij de gasten. Eveneens hadden de kinderen een positieve ervaring met gezond eten tijdens het maakproces. Zo leerden ze niet alleen nieuwe producten en smaken kennen, maar stonden ze ook meer open om gekende, niet-geliefde groenten te proberen, welke naderhand werden benoemd als ‘lekker’.
Achter dit hele project schuilt een methodiek, genaamd ‘Formule N = k ∙ K²’ (kind x KOK x KUNSTENAAR)‘. Vanuit deze crossover leermethode op het snijvlak van kunst, spel(filosofie) en gastronomie, en met inzet van Design Thinking, wordt gewerkt aan gedragsverandering rondom gezond eetgedrag. De positieve benadering en het ervaren leren staan daarin centraal, met als hoogste prioriteit eigenaarschap toekennen aan de eindgebruiker.
De belangrijkste conclusie die dit onderzoek teweeg heeft gebracht is dat de kok een cruciale rol heeft in het inspireren van de doelgroep tot het vaker en gezonder koken. Een ware held. Eveneens kunnen de kunsten – naast het creëren van een belevingsmoment met eten – van grote waarde zijn om de kok verder te vormen op persoonlijk en professioneel vlak. Zo blijkt dat de kok anno 2022 nog veel te veel gericht is op uitsluitend diens ambacht. Willen we meer ‘social chefs’ opleiden die hun kookkunsten willen en kunnen inzetten binnen het sociale domein dan vraagt dat een verbreding van hun skills, dan vraagt dat om emancipatie van het koksvak. Om dat te realiseren moet je beginnen in de opleidingen.
Willen we dit soort sociaal-maatschappelijke projecten dus opschalen, dan zijn er meer ‘spelende koks’ nodig. Kunst en creativiteit liggen aan de basis om deze koks verder te vormen en om deze in transdisciplinair verband bottom-up te leren samenwerken en creëren met kunstenaars/ontwerpers en met de doelgroep.
wat is er sindsdien mee gebeurD?
Met het ontwerp zelf (belevingsmenu) is de afgelopen periode niets gebeurd. Wel hebben de uitkomsten van het onderzoek gediend als bruikbaar materiaal voor pitches, expo’s en presentaties in het werkveld. Daarnaast ben ik met dit project en gedachtegoed opgenomen in de Food100 lijst 2022 als voedselveranderaar en impactmaker en ding ik mee om Foodheld2022 te worden.
Food100 2022 – Dé voedselveranderaars van Nederland
waar ben je nu mee bezig?
Dankzij het verzorgen van een pitch over dit onderzoek bij AgriFood Capital heb ik een coachtraject gewonnen, genaamd JUMP, welke mij de kans geeft om o.l.v. mentoren, coaches en experts een jaar lang vervolgonderzoek te doen naar mijn methodiek en naar bijhorende ondernemingsvormen om deze methodiek te vermarkten. Eveneens ondersteund het HKU X alumniprogramma aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht mij daarin.
Verder onderneem ik met verschillende stakeholders stappen om een vervolg te geven aan dit project.
Concrete voorbeelden daarvan zijn:
- samenwerkingsmogelijkheden onderzoeken en bespreken met verscheidene MBO en HBO opleidingen die zich richten op gastronomie, food, creativiteit en gezondheid;
- conceptontwikkeling: een kunstzinnige eetbelevingssessie rondom gezonde voeding, specifiek voor en met ouders, ism de GGD. Dit ontwerp kan in de toekomst worden aangeboden aan scholen;
- met twee basisscholen ben ik in overleg over het binnen- en buitenschoolse activiteitenaanbod rondom voedseleducatie. Mijn methodiek (N = k ∙ K²) dient hierbij als leidraad in de uitvoering;
- ontwikkelen en verzorgen van deskundigheidsbevorderingen voor leerkrachten over het thema voedseleducatie in de klas, met de inzet van spel en kunst als meerwaarde.
Interessante link naar volledige scriptie en meer beeldmateriaal:
Youtube:
Foto Credits: –
