Met zijn nieuwe GPS-Project ‘Ship of Fools II (Reflections on Madness)’ onderzoekt kunstenaar Mitchel Breed (1989) het thema ‘waanzin’. De eerste fase van dit onderzoek begon hij in het najaar van 2022 in de context van Enik Recovery College, een herstelacademie, leeromgeving en ontmoetingsplek voor mensen met een mentale gevoeligheid. Vanuit deze bijzondere plek faciliteerde hij voor het eerst een peer support groep.

ONTWERP #014 | gebalanceerd leven

hoe te laveren tussen
gek en gevoelig

wie werkten er aan het project mee?

Het project werd begin 2022 door Mitchel geïnitieerd, op basis van zijn onderzoek van de afgelopen jaren – de eerste editie van Ship of Fools organiseerde hij in 2014. Centraal aan de ontwikkeling hiervan stond de contextuele inbedding in Enik Recovery College en de kunstmanifestatie CareFull. Enik bood mentale en fysieke ruimte aan de ontwikkeling van het project, terwijl CareFull het in financiële zin mogelijk maakte en zichtbaarheid aan het project gaf.

Vanuit Enik ontwikkelde het project zich in dialoog met Dylan Peters en Mickal Weggelaar, en werd de peer support groep Ship of Fools: Kunstgeschiedenis, Metaforen en Archetypes in samenwerking met peer support facilitator Davor Subaric ontwikkeld. Vervolgens droegen alle deelnemers van de groep bij aan het collectieve proces tijdens de bijeenkomsten.

Vanuit de kunstmanifestatie CareFull organiseerde Imke Ruigrok samen met haar team de organisatie, fondsenwerving en promotie van de kunstroute. Hiervanuit kon zowel de peer support groep als de kunstinstallatie in de bibliotheekruimte van Enik gefinancierd worden.

 

waar gaat het ontwerp over?

Het project reflecteerde naar aanleiding van voorbeelden uit de kunstgeschiedenis op het thema ‘waanzin’. Centraal hierin stond het 15e eeuwse paneel Ship of Fools van Hieronymus Bosch – een beeldmotief waarmee wordt uitgedrukt dat niet het individu, maar de samenleving als geheel gek is geworden. Samen met kunstwerken van Vincent van Gogh en Nicolaes Witsen vertegenwoordigen drie kunstwerken, die in een zine van Mitchel zijn samengebracht, afwisselend een sociologisch, psychologisch en spiritueel perspectief op het thema waanzin.

In het kader van de kunstroute CareFull, een kunstmanifestatie over het thema ‘zorg’, nam dit de vorm van een collageachtige installatie aan. In deze installatie presenteerde hij zijn zines, gefotokopieerde magazines in een kleine editie, op een presentatiemeubel – waarin ook zijn inspiratiebronnen een plek vonden. Dit meubel werd gepresenteerd tegenover nis met behang, waarop enkele ingelijste prints te zien waren. In deze installatie kon het publiek plaats nemen om in alle rust zijn zines en een bijbehorende reader door te kijken.

Parallel hieraan vond de peer support groep bij Enik Overvecht plaats, waar collectief op dezelfde uitgangspunten werd gereflecteerd. In deze bijeenkomsten werden de deelnemers uitgenodigd om eigen inspiratiebronnen en herstelverhalen met elkaar te delen, waarbij er ruimte werd geboden om aan eigen tekeningen, collages en zines te werken – welke tijdens de laatste bijeenkomst onderling werden uitgewisseld!

 

wat is er sindsdien mee gebeurD?

De installatie bij Enik Hoograven is nog altijd te bezoeken. Hierbij is er de intentie om vanuit de werkgroep Enik-Expo de bibliotheekruimte beetje bij beetje verder te ontwikkelen. Dezelfde werkgroep geeft ook aanleiding om collectief op de rol van kunst binnen Enik te reflecteren, zowel op de praktische als filosofische toepassingen. Vanuit datzelfde kader staat er voor 22 December de opening van een tentoonstelling bij Enik-Overvecht in de planning, waarin ook resultaten van de Ship of Fools werkgroep zijn opgenomen.

 

waar ben je nu mee bezig?

Vanuit de werkgroep is er op dit moment een nieuw collectief aan het ontstaan. Vanuit een kern van kunstenaars met een mentale gevoeligheid: Mitchel Breed, Remy Neumann, Benine du Toit en Bas van der Wal, zijn we vanuit de werktitel a Peer Support Collective aan het reflecteren op onderwerpen als ‘identiteit’en ‘basisinkomen’. Met het ene been in de kunstwereld en het andere been in de GGZ en herstelbeweging, willen we peer support als medium inzetten om het over allerlei facetten van mentale gevoeligheid, met kunst en cultuur als ankerpunt.

Als zodanig zijn we momenteel als eerste onze identiteit aan het aftasten, waarbij we al gelijk het gesprek met mogelijke samenwerkingspartners zoals de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht, Casco Art Institute – Working for the Commons en willen we ons ook aan Enik Recovery College blijven verbinden – het GGZ-initiatief waar we uit voort zijn gekomen.

Foto credit: Joyce Vlaming

HHU UPDATE

Ja, ik schrijf me in voor de twee-wekelijkse update van Health Hub Utrecht