Berit Godfroij | co-design in de anderhalvemeter-maatschappij
Co-design in tijden van corona, oftewel in een tijd van zo veel mogelijk thuiswerken en zo min mogelijk reizen, hoe gaat dat? Tijdens de Dutch Design Week 2020 is dat onderzocht in de online-bijeenkomst ‘co-design in de anderhalvemetermaatschappij’, georganiseerd door CHIWAWA, in samenwerking met U CREATE. Onderzoeker Berit Godfroij presenteert aan Health Hub Utrecht de resultaten van die bijeenkomst.
Berit Godfroij werkt aan het lectoraat co-design van de Hogeschool Utrecht en is daar onderzoeker en projectleider, onder andere bij het project CHIWAWA, wat staat voor Creative & Health Innovation WAys of Working Analysis. Berit: “CHIWAWA is een meta-onderzoeksproject binnen het ‘Create Health’ programma van ZonMw. We volgen daarin tien projecten van hogescholen en universiteiten. We kijken naar de manieren waarop onderzoekers en praktijkpartners samenwerken in projecten waarin ze kennis voor e-health applicaties ontwikkelen en we kijken hoe die manieren van samenwerken veranderen.”
Door de coronacrisis is de manier van samenwerken veranderd, dus ook voor het samen met anderen ontwerpen, oftewel het toepassen van co-design. Berit: “Een van de manieren waarop wij data verzamelen is het organiseren van kennisuitwisseling sessies. Toen afgelopen zomer bleek dat de projectleiders van de tien ‘Create Health’ projecten behoefte hadden om kennis en ervaringen uit te wisselen over co-design in deze coronatijd, besloten we die mensen samen te brengen, met daarbij ook de creatieve bureau’s waarmee U CREATE in contact is.”
ZonMw is een organisatie die onderzoek naar gezondheid financiert en daarnaast het gebruik van de ontwikkelde kennis stimuleert.
Zo werd het idee voor de sessie ‘co-design in de anderhalvemetermaatschappij’ geboren, dat CHIWAWA samen het U CREATE, een Centre of Expertise die de zorg- en welzijnssector met de creatieve industrie verbindt, in oktober organiseerde. Samen onderzochten ze de veranderingen die covid-19 teweeg heeft gebracht met betrekking tot de aanpak van co-designmethoden.
Berit geeft aan Health Hub Utrecht een presentatie over de sessie ‘co-design in de anderhalvemetermaatschappij’ en vertelt meer over de resultaten daarvan.
Alle resultaten zijn in een whitepaper vastgelegd. Die is hier te downloaden.
resultaten
“In algemene zin kunnen we zeggen dat co-design veranderd is doordat het eerst met mensen aan tafel gebeurde, in een onderzoekssetting,” zegt Berit. “Je kunt niet eenvoudig meer tien respondenten samenbrengen op één locatie, dus nu vindt co-design veel kleinschaliger plaats.”
Berit vervolgt: “Ook is het gebruikelijk om bij co-design ‘quick and dirty’ prototypes in te zetten. Dus dat je snel iets maakt, dat uitprobeert en vervolgens snel en iteratief aanpast. Dat werkt nu niet, omdat je niet zo dichtbij of soms helemaal niet bij de doelgroep kunt komen. Een snelle test kan wel online uitgevoerd worden, maar niet met alle doelgroepen. We hebben geleerd dat je snelle prototypes wel online kunt testen met een groep experts, maar wanneer je prototypes in een thuissituatie of veilige omgeving van de personen wil testen, moeten die prototypes verder uitgewerkt worden. Dus het snelle en iteratieve, wat heel kenmerkend is voor een co-designproces, is veranderd doordat je met veel verder uitgewerkte prototypes werkt.
Ten derde is het lastiger geworden om de doelgroep bij het onderzoek te betrekken en te enthousiasmeren. De afstand is letterlijk groter geworden en sommige mensen zijn niet bekend met en huiverig voor online tools. Wat we hierover geleerd hebben, is dat je bijna iedere doelgroep erbij kunt betrekken, als je deze maar stap voor stap begeleidt.”
toekomst
Het onderzoek heeft volgens Berit veel opgeleverd. “Ik verwacht dat een aantal wijzigingen blijvend zullen zijn. Wat we zien is dat de combinatie van elkaar fysiek ontmoeten en online op afstand, heel waardevol kan zijn. Online is efficiënter omdat mensen niet altijd naar een onderzoekscentrum toe hoeven te komen. Daarnaast wordt het ook persoonlijker, omdat je elkaar in een andere setting ziet, een thuissituatie. Dat is iets dat we niet geweten hadden als we niet noodgedwongen in deze crisissituatie terecht waren gekomen. Maar je merkt wel dat mensen het persoonlijke contact missen, dus zodra we weer een beetje terug kunnen naar het oude, zal het waarschijnlijk een combinatie van online en offline worden.
Het meest verrassende vond ik dat alles wel gewoon door kon gaan, dat het nieuwe dingen opleverde. Misschien zelfs wel meer heeft opgeleverd, dan wanneer we niet in deze situatie beland waren. Zo is in een van de projecten een prototype noodgedwongen verder uitgewerkt en bij mensen thuis gezet, waardoor ze veel meer feedback kregen op het ontwerp. Vóór covid was het eindresultaat van dat project, een e-health applicatie, veel minder ver gekomen binnen de projecttijd dan dat nu het geval is. Dus dat vind ik super waardevol.” een
BEWEEGVRIENDELIJKE WIJK
Health Hub Utrecht sprak eerder dit jaar met ontwerper Joris Swaak van ontwerpbureau Panton, over online creëren. Hoe maak je van Utrecht Noordoost de meest beweegvriendelijke wijk van de stad Utrecht? Samen met bewoners, ondernemers, welzijn en gemeente is daar online over nagedacht. Joris Swaak leidde die ‘co-creatie-sessies’ in goede banen. Een artikel en een presentatie daarover zijn hier terug te lezen en te bekijken.
